กล่อมเกลาจิต บ่มเพาะความอ่อนโยนต่อชีวิต และความอ่อนน้อมต่อธรรมชาติ

        กระแสการพัฒนาในปัจจุบันที่มุ่งเน้นการบริโภคและ แก่งแย่งแข่งขันในทางวัตถุจนลืมความเป็นมนุษย์ บูชาเทคโนโลยีและความทันสมัยจนดูถูกคุณค่าความเป็นไทยและความเป็นท้องถิ่น การแก้ปัญหาสังคมจึงขาดความอ่อนโยนต่อชีวิตและขาดความอ่อนน้อมต่อธรรมชาติ ทำให้ครอบครัวล้มเหลวและชุมชนล่มสลาย ระบบสุขภาพที่ถูกพันธนาการไว้ด้วยวิธีคิดดังกล่าว จึงมีการแก้ปัญหาแบบแยกส่วนและลดทอนปัญหาสุขภาพให้เป็นแค่เรื่องความผิด ปกติของอวัยวะ

        แม้วิธีคิดนี้อาจเพียงพอในการแก้ปัญหาความเจ็บป่วยทางกายได้ในบางกรณี แต่เป็นวิธีคิดที่ไม่เพียงพอในการสร้างสุขภาวะร่วมกันของมนุษย์ เพราะสุขภาพเป็นผลลัพธ์ของระบบสังคมวัฒนธรรม และมนุษย์มิได้มีเพียงร่างกายที่สามารถลดส่วนและแยกย่อยได้ดั่งเครื่องยนต์ กลไก แต่ยังมีหัวใจที่จะสัมพันธ์กับเพื่อนมนุษย์และธรรมชาติ ดังนั้นมิติทางวัฒนธรรมและจิตวิญญาณจึงมีความสำคัญในการสร้างสุขภาวะให้กับ ระบบสุขภาพ